ΕΡΕΙΣΜΑ

Το βιβλίο της Έκφρασης Έκθεσης  για την  Α΄ Λυκείου χωρίζεται σε πέντε (5) ενότητες, οι οποίες περιλαμβάνουν τα παρακάτω βασικά θέματα:

1^η ενότητα: Γλώσσα και γλωσσικές ποικιλίες

Στην πρώτη ενότητα γίνεται παρουσίαση των χαρακτηριστικών της γλώσσας ως προς τα όρια που διαθέτει, ως προς τη γεωγραφική και κοινωνική της ποικιλότητα, τον πλούτο των οπτικών που μπορεί να εκφράζει ανάλογα με το πρόσωπο που τη χρησιμοποιεί, το δημιουργικό της χαρακτήρα, και εξετάζεται το θέμα των ειδικών γλωσσών. Ζητείται η παραγωγή μιας ποικιλίας κειμένων στο πλαίσιο σύνθετης δραστηριότητας, διδάσκεται η οργάνωση του λόγου σε σχέση με τις ειδικές γλώσσες, την πειθώ, το επιχείρημα και την αιτιολόγηση και δίνονται θέματα για συζήτηση και έκφραση-έκθεση που σχετίζονται με τη γλωσσομάθεια και τη χρησιμότητά της.

2^η ενότητα: Ο λόγος

Στη δεύτερη ενότητα παρουσιάζονται τα χαρακτηριστικά του προφορικού και του γραπτού λόγου και γίνεται σύγκριση των δύο αυτών μορφών επικοινωνίας. Επίσης, εξετάζεται ο διάλογος γενικά και συγκεκριμένα οι προϋποθέσεις για την επιτυχία του καθώς και η λογοτεχνική του διάσταση. Δίνονται στους μαθητές θέματα για συζήτηση και έκφραση-έκθεση σχετικά με τον προφορικό και γραπτό λόγο, το διάλογο, την εφηβεία, την αγάπη και τον έρωτα.

3^η ενότητα: Περιγραφή

Στη συγκεκριμένη ενότητα διδάσκεται η περιγραφή. Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να μεθοδεύεται ένα περιγραφικό κείμενο, τη γλώσσα που αρμόζει σε αυτό, καθώς και να ασχοληθούν με το σχόλιο και την οπτική γωνία στην περιγραφή. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα να μελετηθούν και να παραχθούν κείμενα περιγραφής ενός χώρου ή κτιρίου, ενός ατόμου, ενός έργου τέχνης, λειτουργιών και διαδικασιών. Στην  υποενότητα της έκφρασης-έκθεσης εξετάζονται θέματα ενδυμασίας και μόδας.

4^η ενότητα: Αφήγηση

Στην ενότητα αυτή δίνεται ο ορισμός και παρουσιάζονται οι βασικές παράμετροι της αφήγησης, ενώ εξετάζεται και η σχέση μεταξύ περιγραφής και αφήγησης. Στο πεδίο της οργάνωσης του λόγου θίγονται ζητήματα συνοχής κειμένου και στο πλαίσιο των θεμάτων για συζήτηση και έκφραση-έκθεση εξετάζονται τα ζητήματα των γηρατειών και της νεότητας, του παρελθόντος και του μέλλοντος, του κωμικού και της σημασίας του γέλιου.

5^η ενότητα: Χρονογράφημα

Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα κύρια χαρακτηριστικά του χρονογραφήματος και κείμενα του είδους αυτού.

ΣΤΟΧΟΙ

Επιδιώκεται οι μαθητές:

• Να κατακτήσουν το βασικό όργανο επικοινωνίας της γλωσσικής τους κοινότητας, ώστε να αναπτυχθούν διανοητικά, συναισθηματικά και κοινωνικά, αποκτώντας τις απαραίτητες για την ηλικία τους γνώσεις της λειτουργίας του γλωσσικού συστήματος και χρησιμοποιώντας με επάρκεια και συνείδηση το λόγο (προφορικό και γραπτό) στις διάφορες επικοινωνιακές περιστάσεις.
• Να συνειδητοποιήσουν τη σημασία του λόγου για τη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή, ώστε να μετέχουν στα κοινά είτε ως πομποί – εκφράζοντας με παρρησία τις προσωπικές τους πεποιθήσεις, χωρίς να προσβάλλουν τις πεποιθήσεις των άλλων – είτε ως δέκτες του λόγου με κριτική και υπεύθυνη στάση.
• Να εκτιμήσουν τη σημασία της γλώσσας ως βασικού φορέα της έκφρασης και του πολιτισμού κάθε λαού.
• Να είναι σε θέση να αναγιγνώσκουν και να αντιλαμβάνονται πώς δομούνται μέσω του λόγου διαφορετικές οπτικές για τον κόσμο.
• Να επισημάνουν τις δομές και τις ιδιαιτερότητες της εθνικής τους γλώσσας συνειδητοποιώντας την πολιτισμική τους παράδοση.
• Να μάθουν να εκτιμούν και να σέβονται τη γλώσσα κάθε λαού ως ισότιμη και ως βασικό στοιχείο του πολιτισμού του, προετοιμαζόμενοι να ζήσουν ως πολίτες σε μία πολυπολιτισμική κοινωνία όπως η ελληνική, αλλά και στην Ευρώπη.
• Να κατανοήσουν ότι τα νέα μέσα επικοινωνίας αποτελούν εγγενές στοιχείο της σύγχρονης κοινωνικής, οικονομικής και πολιτισμικής πραγματικότητας, στο πλαίσιο των οποίων πρέπει να κατανοούνται οι κειμενικές πρακτικές που αναπτύσσονται σε αυτά.