Τι κάνει η Black Friday στον εγκέφαλό σας;

24 Μαρ 2023

Τι κάνει η Black Friday στον εγκέφαλό σας;

Κάθε χρόνο στην παγκόσμια οικονομία την Black Friday, παραπάνω από 1.000.000.000.000 δολάρια, δαπανώνται για την επικοινωνία ενός μηνύματος, καθώς και για την πειθώ του ανθρώπινου εγκεφάλου.

Τι κάνει η Black Friday στον εγκέφαλο σας; Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να καταλάβουμε ακριβώς πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος, τι του φαίνεται ελκυστικό και τι όχι, πώς ωθείται στο να πάρει μια απόφαση, τι του αρέσει ή δεν του αρέσει ή πώς κινητοποιείται ώστε να προβεί σε μια αγοραστική απόφαση ή να μην αγοράσει ένα προϊόν ή υπηρεσία, μέσα από αυτή την απέραντη ποικιλία που ο σύγχρονος κόσμος του παρέχει διαρκώς.

Οι ερευνητές λένε πως ο αιώνας που διανύουμε είναι ο αιώνας του “Εγκεφάλου”, γιατί πλέον μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη δύναμή του για να παρουσιάσουμε αποτελεσματικά το μήνυμά μας. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος επεξεργάζεται υποσυνείδητα το μεγαλύτερο μέρος των πληροφοριών που λαμβάνει μέσω των 5 αισθητηριακών καναλιών (5 αισθήσεις).

Σύμφωνα με κορυφαίους νευροεπιστήμονες, το 95% του συνόλου των συναισθημάτων, σκέψεων, αποφάσεων και της μάθησης μας συμβαίνει πριν καν το καταλάβουμε. Είμαστε καλωδιωμένοι να απελευθερώνουμε χημικές ουσίες ευχαρίστησης όταν βλέπουμε προσφορές; Αυτό το θέμα έχει συζητηθεί για πολλά χρόνια, αλλά μόλις πρόσφατα αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε την επίδραση των παζαριών στον εγκέφαλό μας.

Οι ευαίσθητες στο χρόνο εκπτώσεις (αγοράστε το τώρα!) και τα ηλεκτρισμένα πλήθη της Black Friday, δίνουν μια τεράστια ώθηση σε ένα από τα νευροχημικά της Happiness Trifecta: την ντοπαμίνη. Θα νιώσετε μια ευχάριστη βιασύνη όταν αγοράζετε μια μεγάλη προσφορά και θα νιώσετε καλά για λίγο. Το πρόβλημα είναι ότι τα ψώνια δεν κάνουν πολλά για το υπόλοιπο Happiness Trifecta, τη σεροτονίνη και την ωκυτοκίνη, και το trifecta λειτουργεί μόνο όταν και τα τρία λειτουργούν από κοινού. Η ντοπαμίνη έχει να κάνει με τη βιασύνη.

Σκεφτείτε την ντοπαμίνη ως έναν έφηβο που αναζητά συγκίνηση, την ωκυτοκίνη ως νεαρό ενήλικα και τη σεροτονίνη ως γονέα. Κυρίως, η ντοπαμίνη ενεργοποιείται από την καινοτομία, η ωκυτοκίνη από την αφή και η σεροτονίνη από τις ουσιαστικές συνδέσεις με τους άλλους. Όταν συμμετέχετε σε μια αδιάκοπη δραστηριότητα που αυξάνει τη ντοπαμίνη, όπως η Black Friday, θα φορτίσετε τον εγκέφαλό σας με περίσσεια ποσότητα ντοπαμίνης και χωρίς την πιο σοφή, πιο ισχυρή σεροτονίνη για να κρατάτε τα πράγματα υπό έλεγχο. Η ντοπαμίνη από μόνη της είναι ο τρόπος με τον οποίο ξεκινούν όλοι οι εθισμοί. Στην πραγματικότητα, η ανεξέλεγκτη ντοπαμίνη είναι η ρίζα όλων των εθισμών.

Ασφαλώς, όλοι μπορούμε να σκεφτούμε αγορές που κάναμε μια Black Friday για τις οποίες μετανιώσαμε αργότερα και μπορούμε να ρίξουμε την ευθύνη στα αυξημένα ποσοστά της ντοπαμίνης. Η ντοπαμίνη με καλά επίπεδα ωκυτοκίνης και σεροτονίνης κάνει το μυαλό σας πιο αιχμηρό, ενώ χωρίς τις άλλες δύο (ειδικά τη σεροτονίνη) θέλει απλώς περισσότερες και μεγαλύτερες βιασύνες, όπως ένας επαναστάτης έφηβος όταν οι γονείς είναι εκτός πόλης. Η ανεξέλεγκτη ντοπαμίνη σας αφήνει γνωστικά προβλήματα.

Η πιο δυνατή εμπειρία είναι όταν ενισχύεται η ντοπαμίνη, η ωκυτοκίνη και η σεροτονίνη. Η Black Friday δεν ταιριάζει. Για να ξυπνήσετε πλήρως το Happiness Trifecta, πρέπει να ασχοληθείτε με την καινοτομία, την ανθρώπινη επαφή και να βοηθήσετε τους άλλους.

Από την μεριά της επιστήμης της συμπεριφοράς, οι επιστήμονες μελέτησαν πώς η ψυχολογία των δαπανών και το πώς τα καταστήματα σας πείθουν να αγοράσετε και να αγοράσετε περισσότερα. Εδώ είναι ένα παράδειγμα του τι συμβαίνει…

FOMO: Ο φόβος της απώλειας

Όλη αυτή η προσοχή των μέσων ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της πορείας μέχρι τη Black Friday επηρεάζει τον εγκέφαλό σας και σας κάνει να θέλετε να πάτε για ψώνια, ακόμα κι αν δεν έχετε κάποια συγκεκριμένη αγορά στο μυαλό σας. Αυτό συμβαίνει επειδή φαίνεται ότι όλοι οι άλλοι είναι εκεί έξω και προχωρούν σε πολλές αγορές, κάτι που μπορεί να προκαλέσει το FOMO, γνωστό και ως Fear Of Missing Out.

Η έρευνα δείχνει ότι ο φόβος της απώλειας παίζει μεγάλο ρόλο στο πώς παίρνουμε τις αποφάσεις μας. Βραχυπρόθεσμα, τείνουμε να μετανιώνουμε για πράξεις που οδηγούν σε άσχημα αποτελέσματα και μακροπρόθεσμα, συχνά μετανιώνουμε για πράγματα που δεν κάναμε. Το FOMO μπορεί να τραβήξει την προσοχή του εγκεφάλου σας και να σας δυσκολέψει να σκεφτείτε οτιδήποτε άλλο. Έτσι, φυσικά θα ασχοληθείτε περισσότερο με τα ψώνια.

Η έρευνα δείχνει επίσης ότι η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να αυξήσει το FOMO. Βλέποντας τις νέες αγορές των φίλων σας στις ιστορίες τους στο Instagram μπορεί να σας κάνει να θέλετε να ψωνίσετε ή αν τους δείτε σε διακοπές να διασκεδάζουν ίσως θα σας κάνει να κλείσετε ένα ταξίδι μακριά.

Οι μεγάλες μάρκες αξιοποιούν στο έπακρο αυτό το γεγονός και χρησιμοποιούν το FOMO για να σας ενθαρρύνουν να κάνετε αγορές τη Black Friday.

Έχετε κάνει ποτέ αγορές στο διαδίκτυο και εμφανίζεται μια μικρή ειδοποίηση που λέει “400 άλλοι κοιτάζουν αυτό το προϊόν αυτήν τη στιγμή“; Ή “αυτό το προϊόν αγοράστηκε 120 φορές τις τελευταίες 24 ώρες“; Αυτή είναι μια κορυφαία τακτική για την αύξηση του FOMO. Το διαβάζουμε αυτό και αμέσως πιστεύουμε ότι πρέπει επίσης να ακολουθήσουμε το πλήθος και να αγοράσουμε το προϊόν, χωρίς να γνωρίζουμε πραγματικά αν αυτή η δήλωση είναι αληθινή.

Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο οι έμποροι αξιοποιούν το FOMO στη Black Friday, είναι η δήλωση πως οι προσφορές είναι “περιορισμένες“. Πολλές καμπάνιες θα θέτουν ένα χρονικό όριο στις προσφορές τους – προσέξτε τις προσφορές που λένε “μόνο μία μέρα” ή “βιαστείτε πριν εξαντληθούν όλα τα αποθέματα“. Αυτό λειτουργεί αποτελεσματικά στη δημιουργία μιας αίσθησης επείγοντος στον εγκέφαλό μας και ενεργούμε γρήγορα για να πετύχουμε μια συμφωνία. Ας αξιοποιήσουμε λοιπόν, τη νευροεπιστήμη για τη μετατροπή της Black Friday σε μια Bright Friday.

Η πρόκληση #BrightFriday

Σας προκαλούμε να αφιερώσετε 45 λεπτά αυτήν την Παρασκευή δίνοντας και βοηθώντας άλλους.

Τα 45 λεπτά προσφοράς / βοήθειας περιορίζονται μόνο από τη φαντασία σας. Καθαρίστε έναν δρόμο της γειτονιάς. Επικοινωνήστε με ένα σχολείο, ένα θρησκευτικό ίδρυμα, ένα καταφύγιο αστέγων ή ένα καταφύγιο κατοικίδιων και προσφερθείτε να γίνετε εθελοντής. Τα βασικά συστατικά είναι:

1. Πρέπει να βοηθήσετε κάποιον άλλο (σεροτονίνη)

2. Πρέπει να είναι κάτι που συνήθως δεν κάνετε (ντοπαμίνη)

3. Αγκαλιάστε, ή τουλάχιστον σφίξτε τα χέρια, όσο περισσότερα άτομα μπορείτε (ωκυτοκίνη).

Αυτά τα 45 λεπτά θα απελευθερώσουν ένα κύμα νευροχημικών ουσιών Happiness Trifecta. Αν και μπορείτε να το κάνετε μόνοι σας, θα λάβετε μια ώθηση turbo ευτυχίας αν το κάνετε με άλλους, γιατί αν κάνετε κάτι ουσιαστικό με άλλους θα βάλετε τη σεροτονίνη σε υπερένταση. Προχωρήστε σε μερικές αγκαλιές και χειραψίες και θα γεμίσετε και ωκυτοκίνη.

Δημοσιεύστε τις φωτογραφίες, τα βίντεο και τις ιστορίες της εμπειρίας σας με το hashtag #BrightFriday (Facebook, Twitter, G+, Instagram, Pinterest) και μπορείτε να βοηθήσετε στη διάδοση του Happiness Trifecta σε άλλους.

Στην πραγματικότητα, καθώς συνδεόμαστε μεταξύ μας με αυτόν τον τρόπο, παίρνουμε ακόμη περισσότερο το Happiness Trifecta για τον εαυτό μας!

Εσείς τι θα κάνετε με τα 45 λεπτά σας αυτή την Παρασκευή;