Μήπως ψεύδεσαι;

25 Σεπ 2023

Μήπως ψεύδεσαι;

Οι άνθρωποι εκφράζουν τις ιδέες και τα συναισθήματα τους με δύο τρόπους: είτε λεκτικά, είτε εξωλεκτικά. Κατά την λεκτική επικοινωνία, χρησιμοποιούνται λέξεις, δηλαδή σύμβολα αντικειμένων και εννοιών. Αυτό όμως που κάνει την εξωλεκτική επικοινωνία ιδιαίτερη είναι ότι δεν έχουμε έλεγχο πάνω της όσο στον προφορικό λόγο. Η εξωλεκτική επικοινωνία, γνωστή ως γλώσσα του σώματος, παίζει βασικό ρόλο στη δημιουργία των πρώτων εντυπώσεων σε μια σχέση (προσωπική ή επαγγελματική), και συχνά καθορίζει την εξέλιξή της.

Μερικές φορές αυτά που «λέμε» με το σώμα μας, δίνουν το ίδιο μήνυμα με αυτά που λέμε με το στόμα, άλλες φορές όμως οι δύο γλώσσες έρχονται σε σύγκρουση. Υπάρχουν άπειρα περιστατικά όπως αυτά που η γλώσσα του σώματος αποκαλύπτει συναισθήματα που έρχονται σε αντίθεση με τα λόγια που συμβαίνουν συνεχώς. Μαθαίνοντας την σημασία της κίνησης του σώματός μας αρχίζουμε να την προσέχουμε περισσότερο σε εμάς αλλά και στους ανθρώπους γύρω μας.

Μηνύματα μπορούμε να στείλουμε και να λάβουμε από τους άλλους ακόμα και από το χώρο στον οποίο ζούμε, εργαζόμαστε και διασκεδάζουμε ή από τα πράγματα που κατέχουμε και χρησιμοποιούμε. Η ζεστασιά του βλέμματος, το χαμόγελο, η δύναμη της χειραψίας, η κλίση του κεφαλιού και του σώματος, η διάρκεια ενός αγγίγματος, έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα από τα ίδια τα λόγια. Η μη λεκτική επικοινωνία κερδίζει τις πρώτες εντυπώσεις, «σπάει» τον πάγο ή σηκώνει τείχη αδιαφορίας με τον συνομιλητή μας, προκαλεί οικειότητα και ζεστασιά, γοητεύει, δημιουργεί προσμονή, αποδοχή ή προκαλεί θυμό και εκτοξεύει σιωπηλές απειλές.

Η αποκωδικοποίηση των μηνυμάτων αυτών δεν είναι εύκολη υπόθεση.

Ορισμένα μηνύματα μη λεκτικής επικοινωνίας είναι :

1] Άγχος…

Οι άνθρωποι που εκδηλώνουν άγχος και ανησυχία τείνουν να τινάζουν και να μην κρατούν τα χέρια τους σταθερά σε ένα σημείο. Ή σε κάποιους το ένα άκρο του ποδιού τους να χτυπά νευρικά το πάτωμα, αποκαλύπτοντας τον εκνευρισμό τους, επειδή δεν μπορούν να ξεφύγουν. Επίσης το άγχος μπορεί να εκδηλωθεί με το ανοιγοκλείνουν τα μάτια τους συνεχώς και το στόμα τους να εκτείνετε σε μια λεπτή γραμμή.

2] Αμυντική στάση…

Το σταύρωμα των χεριών σημαίνει φραγμός, άμυνα, ανάγκη αυτοπροστασίας, αντεπίθεση, αδιαφορία, αβεβαιότητα, νευρικότητα, φραγή στα λεγόμενα του συνομιλητή, συνήθεια και μαζί με χαμήλωμα του κεφαλιού υποδηλώνει κατηγορηματικότητα. Με τα χέρια σταυρωμένα στο ύψος του στήθους κλείνουμε ουσιαστικά κάθε δίαυλο επικοινωνίας με τον συνομιλητή μας και φράζουμε ή προστατεύουμε την καρδιά μας από έμμεσα χτυπήματα.

3] Κυριαρχία κατάστασης…

Τα πιο καταξιωμένα άτομα ή εκείνα που είναι ευρέως πετυχημένα τείνουν να καταλαμβάνουν περισσότερο φυσικό χώρο για να δείξουν την επικράτηση τους. Τα κυρίαρχα άτομα τείνουν να βγαίνουν μπροστά –να περπατούν μπροστά από το σύνολο π.χ. να περάσουν από την πόρτα πρώτοι.

4] Κατανόηση ψέματος

Κάποιοι άνθρωποι όταν ψεύδονται σπάνε την επαφή με τα μάτια, ενώ άλλοι προσπαθούν να διατηρήσουν ακόμη μεγαλύτερη επαφή με τα μάτια από το συνηθισμένο, έτσι ώστε να μην υποψιαστούν το ψέμα τους.

Πόσοι από εμάς όμως γνωρίζουν τα μυστικά της γλώσσας του σώματος;

Πρόσωπο: Να έχουμε ζωηρή έκφραση και να χαμογελάμε συνεχώς, φροντίζοντας να φαίνονται τα δόντια μας.
Χειρονομίες: Να είμαστε εκφραστικοί αλλά να μην το παρακάνουμε. Να έχουμε τα δάκτυλα κλειστά όταν χειρονομούμε και να αποφεύγουμε να σταυρώνουμε τα χέρια και τα πόδια.
Κινήσεις του κεφαλιού: Να χρησιμοποιούμε τριπλά γνεψίματα όταν μιλάμε και να κλίνουμε το κεφάλι στο πλάι όταν ακούμε.
Οπτική επαφή: Να προσφέρουμε στον καθένα την οπτική επαφή που τον κάνει να νιώθει άνετα. Όσοι κοιτούν στα μάτια κερδίζουν μεγαλύτερη αξιοπιστία από όσους δεν το κάνουν.
Στάση του κορμιού: Να γέρνουμε μπροστά όταν ακούμε τον άλλο και να στεκόμαστε ευθυτενείς όταν μιλάμε.
Ζωτικός Χώρος: Να στεκόμαστε όσο κοντά στον άλλο νιώθουμε άνετα εμείς. Αν ο άλλος πισωπατήσει, εμείς να μην κάνουμε μπροστά για να καλύψουμε την απόσταση.

Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να τη χρησιμοποιήσουν για να διευκολύνουν την επικοινωνία με τους μαθητές τους. Η γλώσσα του σώματος δίνει νοήματα και όποιος γνωρίζει τα μυστικά της αποκωδικοποίησης της, κατέχει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε όλους τους τομείς της ζωής του.

Στα Φροντιστήρια Μέσης Εκπαίδευσης «Έρεισμα» χρησιμοποιούμε τη γλώσσα του σώματος, ως ένα εργαλείο, για να είμαστε περισσότερο παρατηρητικοί και να αυξάνουμε τις πιθανότητες να «διαβάζουμε» σωστά τα μη λεκτικά σήματα που μας στέλνουν οι μαθητές μας.